Bewaar het Pand, jaaroverzicht kerken over 2003, 9 januari 2004

Benadering boek onwelwillend en onheus

Ds. P. den Butter,

Geref. Gemeenten
En dan is er nog een kerkgemeenschap waar de dingen niet eenvoudig liggen. Ik doel op de Gereformeerde Gemeenten. Al geruime tijd is het binnen deze kerken ook onrustig. Weliswaar is dat een onrust van geheel andere aard dan die binnen de kringen van de gereformeerde belijders in de Ned. Herv. Kerk, maar ook de daar heersende onrust is niet gering. Er zijn ernstige vragen gesteld. Vragen die regelrecht te maken hebben met de prediking van het Evangelie en daarin met de geestelijke leiding die gegeven wordt aan de gemeenten. Legitieme vragen mijns inziens.

Met het stellen van die vragen is niets mis. Als ons rekenschap gevraagd wordt waarom we preken zoals we preken, dan hoeven we echt niet te schromen om daarover verantwoording of te leggen. Zelfs niet al zouden we van overtuiging zijn, dat de vragen vanuit een verkeerde geest gesteld zijn en op de verkeerde manier aan de orde zijn gekomen. Over het hoe van de prediking behoeft geen enkele prediker aarzelend te doen.
Daarom heb ik enige tijd geleden ook gepleit voor een open en eerlijk gesprek, mede ook omdat wij in onze eigen kring bij zo'n gesprek zelf ook belang hebben. Want vele van de in de Geref. Gemeenten levende vragen kunnen ook onder ons leven. In de kring van ons blad is er toch niet zonder reden een bepaalde verbondenheid met de Geref. Gemeenten.

Helaas vrees ik, dat er van zo'n gesprek toch weinig zal komen. Waarom ik dat vrees? Als ik zie hoe het lijvige boek van dr. K. van der Zwaag - recentelijk uitvoerig besproken in ons blad - binnen de kringen van de Geref. Gemeenten wordt behandeld en in "De Saambinder" wordt gerecenseerd, ontvalt me de moed. Die benadering is niet alleen erg onwelwillend, maar ook onheus. De eerlijke bedoelingen worden miskend en op de serieuze vragen die aan de orde gesteld worden, wordt met geen woord ingegaan. Op deze manier neemt men de onrust echt niet weg. Eerder zorgt deze manier van doen voor nog meer interne vervreemding. Kan er geen andere toon getroffen worden? Mogelijk zit Van der Zwaag er helemaal naast met zijn boek. Maar dat is dan toch op een eerlijke manier aan te tonen, zonder gebruik te maken van oneigenlijke argumenten?

Bovendien, als een kerk in haar prediking - terecht - haar leden oproept tot zelfonderzoek, zal dan die kerk zelf ook niet aan zelfonderzoek moeten doen? Aandringen op zelfonderzoek dient te gebeuren op een heel concrete wijze en niet in vage termen. Welnu, als er dan concrete vragen gesteld worden die alles te maken hebben met het rechte functioneren van de prediking, laten we dan een eerlijk antwoord niet uit de weg gaan. Van harte hoop ik dat de wind uit een andere hoek gaat waaien en dat zal blijken dat de Gereformeerde Gemeenten zich niet, zoals zij dat in het verleden ook wel gedaan hebben, in een situatie manoeuvreren, waarin alleen nog met tuchtmaatregelen een oplossing geforceerd kan worden. Geve de Heere dat in dit opzicht het jaar 2004 zal kunnen getuigen van een andere benadering. Tot heil van deze kerken!